Learn Filipino with FilipinoPod101!
Don't forget to stop by FilipinoPod101.com for more great Filipino Language Learning Resources!

-------Lesson Dialog-------

----Formal Filipino----

MGA BUHAWI
BUHAWI!
Ang bahay ay nasira sa ilang segundo.
Ang sasakyan ay lumipad sa hangin.
Ang tren ay bumaligtad.
Ang puno ay nabunot sa lupa kasama ng mga ugat nito.
Ang mga pangyayaring ito ay sanhi ng twister o buhawi - ang pinaka delikadong kalamidad ng kalikasan.
ANO ANG BUHAWI?
Ang buhawi ay isang napakalakas na pinagsama-samang hangin na umiikot.
Ito ay nagsisimula bilang thunderstorm hanggang sa maabot nito ang kalupaan.
Ang ilang mga buhawi ay umiikot ng mas mabilis kesa sa iba.
Ang pinakamabilis na hangin ay umiikot ng hanggang 300 milya kada oras.
Sa kalupaan, maraming buhawi ang mas maliit pa sa sikapat na bahagi ng isang milya ang lapad.
Subalit, mayroong ilan na mas malawak pa sa isang milya.
Karamihan sa mga buhawi ay nasa kalupaan sa pagitan ng sampu hanggang tatlumpung minuto.
Ang pinakamalakas na buhawi ay maaaring manatili sa kalupaan ng higit sa isang oras.
PAANO NABUBUO ANG MGA BUHAWI
Karamihan sa mga buhawi ay nabubuo mula sa napakalaking mga thunderstorm na tinatawag na mga supercell.
Ang mga bagyong ito ay nabubuo kapag ang mainit at mamasamasang hangin ay nakulong sa ilalim ng malamig at tuyong hangin.
Habang ang mainit na hangin ay tumataas, ito ay lumalamig at nabubuo bilang ulap at mga thunderstorm.
Minsan, ang hangin ay nagsisimulang umikot ng napakabilis sa paligid ng hugis imbudo o hugis tubo.
Kapag ang umiikot na hangin ay umabot sa lupa, ito ay nagiging buhawi.
Ang mga mananaliksik ay hindi sigurado kung bakit ang ilang mga supercell ay nakakagawa ng buhawi at ang iba ay hindi.
SAAN NABUBUO ANG MGA BUHAWI
Ang mga buhawi ay maaaring mabuo kahit saan.
Subalit, ang Estados Unidos ay mas maraming buhawi kumpara sa ibang bansa.
Bawat taon, ang Estados Unidos ay umaabot sa isang libong mga buhawi.
Ang Canada ay pumapangalawa na mayroong halos isang daang buhawi taon-taon.
Marami sa mga buhawi ay nabubuo sa lugar na tinatawag na Tornado Alley.
Ang patag na lugar na ito ay nasa gitna ng Estados Unidos.
Ang mainit at mamasamasang hangin mula sa Gulf of Mexico ay sumasama sa malamig at tuyong hangin mula sa Canada.
Ang Tornado Alley din ay nagkakaroon ng mainit at tuyong hangin mula sa Southwest.
KAILAN NABUBUO ANG BUHAWI
Ang mga buhawi ay maaaring mabuo kahit anong oras ng taon.
Karamihan sa mga buhawi ay nabubuo sa pagitan ng pagsisimula ng tagsibol at gitna ng tag-araw.
Mayo at Hunyo ang may pinakamaraming buhawi.
Higit sa pitong daang buhawi ang nabuo noong Abril 2011.
Iyon ang pinakamaraming buhawi sa loob lamang ng isang buwan mula ng magtala.
Noong ika 27 ng Abril 2011, 207 na mga buhawi ang nabuo sa loob ng 24-oras.
Iyon ang pinakamaraming buhawi sa loob lamang ng isang araw.
PAGSUSUKAT NG MGA BUHAWI
Ang mga mananaliksik ng panahon ay walang eksaktong paraan sa pagsukat ng hangin ng buhawi.
Sa halip, ginagamit nila ang Enhanced Fujita Scale upang sukatin ang pagkasira.
Ang bilis ng hangin ay tinatantsa.
MGA RECORD-BREAKING NA BUHAWI
Ang Pinaka-nakamamatay sa Mundo
Noong 1989, isang malaking buhawi ang tumama sa Asyanong bansa ng Bangladesh.
Ikinamatay ito ng humigit-kumulang na 1,300 tao at kinasugat ng 12,000 iba pa.
Halos 80,000 tao ang naiwang walang bahay.
Ang Pinaka-nakamamatay sa Estados Unidos
Ang 1925 Tri-State Tornado ay naglakbay ng 219 milya at nagtagal sa kalupaan ng apat na oras.
Nagsimula ito sa Missouri, dumaan sa Timog Illinois, at pumasok sa Indiana.
Ito rin ang may hawak sa tala ng U.S. na pinakamaraming namatay (695) sanhi ng isang buhawi.
Ito rin ang may hawak sa tala ng pinakamahabang dinaanan ng buhawi.
Ang Pinaka-magastos
Isang malaking b [...]