Lang zijn heeft over het algemeen onze voorkeur. Maar kleinere mensen hebben de toekomst: ze leven langer en besparen tonnen voedsel per jaar. 

Vanuit mijn gezichtspunt – met mijn lengte van 1 meter 52 – is lang zijn een wijdverbreide superioriteitsfantasie die al lang geleden met pensioen had moeten gaan. Het was zinvol om te zwijmelen over lengte toen het ging om overleven. Eeuwen geleden, toen de noodzaak om je te verdedigen zich dagelijks, zo niet elk uur voordeed, konden lange mensen gemakkelijker hun familie beschermen en tegelijk wat steak van de wolharige neushoorn mee naar huis brengen. Wie het uithoudings-vermogen heeft om de hele dag in een kantoorstoel door te brengen, neemt tegenwoordig in plastic verpakt vlees mee naar huis.

Er is een aanhoudend debat over de gemiddelde lengte van een bevolking en wat dat betekent voor de welvaart en status van een natie, maar ik ben meer geïnteresseerd in lengte op individueel niveau. Ons succes als individu hangt niet af van het in elkaar kunnen slaan van andere mensen of dieren. En zelfs als dat wel zo was: in dit tijdperk van wapens en drones maakt lang zijn je alleen maar een makkelijker doelwit.

In Size Matters schreef journalist Stephen S. Hall dat Frederik Willem I van Pruisen in de achttiende eeuw exorbitante bedragen neertelde om ‘reusachtige’ soldaten uit de hele wereld te rekruteren, waarmee hij ‘voor het eerst in een grote, post-middeleeuwse samenleving de wenselijkheid van lang zijn’ institutionaliseerde en daarmee aan lengte een tastbare waarde toekende, die nog tot in de moderne tijd doorklinkt.

Arne Hendriks, 1 meter 95, is initiatiefnemer van The Incredible Shrinking Man, een artistiek, prijswinnend onderzoek naar de mogelijkheden om een mens te creëren van vijftig centimeter lang, een mens die beter op aarde past.

Er bestaat ook een Klub Lange Mensen in Nederland, alleen toegang boven de 1.80 m., waar praktische, motorische en gedragsmatige problemen onder de aandacht van de overheid, producenten en leveranciers worden gebracht. Klub Lange Mensen was bijvoorbeeld nauw betrokken bij het ontwerp van een nieuwe vliegtuigstoel.

De echo van deze vroege menselijke verlangens en vooroordelen is in onze geest blijven hangen als een bijzonder pakkende marketingjingle, zozeer zelfs dat we onze stem uitbrengen op lange kandidaten in de veronderstelling dat zij betere leiders zijn. Ook kiezen we vaak lange mensen als partner zonder dat er doorslaggevende data zijn waaruit blijkt dat zij betere echtgenoten zijn. John Kenneth Galbraith, de ruim twee meter lange econoom en diplomaat, beschouwde onze voorkeur voor lange mensen als ‘een van de meest flagrante en algemeen geaccepteerde vooroordelen in onze samenleving’. Anderen gaan tot het uiterste voor een paar centimeter erbij – steeds meer mensen geven tot wel 150.000 dollar uit voor ondraaglijke operaties om hun ledematen te verlengen, en ouders geven gezonde kinderen behandelingen met groeihormonen waarvan de bijwerkingen onbekend zijn.

Dat weet ik omdat ikzelf een van die kinderen was. Als tiener injecteerde ik drieënhalf jaar lang Humatrope in mijn dijen op aandringen van mijn ouders, die vreesden dat ik buiten de boot zou vallen omdat ik klein was. Ik begrijp waarom ze dat dachten, gezien de manier waarop kleine mensen in onze maatschappij worden behandeld – een liedje met de tekst ‘short people got no reason to live’ stond een paar jaar voor mijn geboorte op nummer 2 in de Billboard Hot 100.

Nu heb ik een tweeling, en mijn twee kinderen behoren tot de kleinsten van hun kleuterschool, maar in plaats van ze medicijnen te geven vanwege een verouderd maatschappelijk vooroordeel, laat ik ze zijn zoals ze zijn: klein. Want klein is beter, en klein is de toekomst.

We zeggen maar eens in de vier jaar iets positiefs over iemand die klein is, wanneer Simone Biles ons betovert in haar turnpakje. Daardoor blijven de vele voordelen die kleine mensen hebben, onderbelicht. Korte mensen leven gemiddeld langer en krijgen minder vaak kanker. Volgens een theorie komt dit omdat er met minder cellen een kleinere kans bestaat dat er iets fout gaat. Dat heb ik liever dan kunnen dunken bij basketbal.

Kleine mensen zijn ook inherente natuurbeschermers, een cruciaal gegeven in deze wereld met acht miljard mensen. Thomas Samaras, die al veertig jaar onderzoek doet naar lengte – en in kleine kring bekendstaat als de ‘Godfather of Shrink Think’, een onbekende filosofie die kleinheid superieur acht – berekende dat als we alleen al in Amerika met behoud van dezelfde proporties 10 procent korter zouden zijn, we 87 miljoen ton voedsel per jaar zouden besparen (om nog maar te zwijgen van biljoenen liters water, biljarden eenheden aan energie en miljoenen tonnen afval).

‘Ik wil niet dat lange mensen zich slecht voelen over zichzelf,’ zegt Samaras oprecht, ‘maar de tijd is rijp om klein te zijn.’

Ouders scheppen op over hoe hun kinderen ‘hun de oren van het hoofd eten’, en al binnen een week uit hun schoenen zijn gegroeid – alsof ze daar een medaille voor verwachten. Mijn kinderen eten als knaagdiertjes en dat is prima – ze zijn gezond. Door hun lage percentielen besparen we geld en voedsel, en ze passen een jaar lang in hetzelfde paar schoenen. Groeien als onkruid? Nee, bedankt. Ik ga voor groeien als een cactus.

Kleine mensen besparen niet alleen grondstoffen, maar zijn misschien ook het best aangepast om op lange termijn te overleven

Kleine mensen besparen niet alleen grondstoffen, maar omdat grondstoffen schaarser worden door de groeiende wereldbevolking en de opwarming van de aarde, zijn ze misschien ook het best aangepast om op lange termijn te overleven (en niet alleen omdat er meer van ons in een ruimteschip passen als we deze door ons vernielde planeet moeten verlaten). Yuval Noah Harari schreef in zijn boek Sapiens over een vroege menselijke soort die een eiland bewoonde dat Flores heet. Door een stijging van de zeespiegel was het eiland afgesneden van andere landmassa’s.

‘De grotere mensen, die veel voedsel nodig hadden, stierven als eersten’, schreef Harari. Na een evolutieproces van vele generaties was de gemiddelde lengte van de mensen op het eiland slechts anderhalve meter. Ze konden alles wat grotere mensen konden – gereedschap maken, jagen – maar ze konden ook in leven blijven in moeilijke tijden.

Door te paren met kleinere mensen, verklein je de behoeften van volgende generaties en red je mogelijk de planeet. Door op datingsites in je profiel de gewenste minimumlengte van potentiële partners te verlagen zet je een stap in de richting van een groenere planeet.

Nancy Blaker, een onderzoeker in Nederland die sociale status heeft bestudeerd, zegt dat kleine mannen, tegen de heersende stereotypen in, hun kleine lengte mogelijk ‘compenseren’ door positieve eigenschappen te ontwikkelen. ‘Het gaat niet om agressief en gemeen zijn,’ zegt ze. ‘Kleine mannen gedragen zich slim en strategisch en dat kan ook betekenen dat ze zich prosociaal opstellen.’

Mijn man, die 1 meter 67 is, zegt dat lang zijn een stuk makkelijker zou zijn geweest dan te moeten investeren in zijn gevoel voor humor, maar ik weet wel dat ik niet met hem zou zijn getrouwd als mijn wangen niet zo’n pijn hadden gedaan van het lachen op onze eerste date.

Het probleem is dat we nog steeds de illusie koesteren en als stelregel hanteren dat ‘meer van iets’ altijd waarde toevoegt. Het was Alberto Hayek – mijn vroegere, inmiddels gepensioneerde endocrinoloog van het Rady Children’s Hospital in San Diego – die me hierop heeft gewezen. Ik vroeg hem waarom ouders een behandeling met groeihormonen willen voor kinderen die geen onderliggende medische aandoening hebben. Hij zei dat het streven naar lengte vanzelfsprekend is in een kapitalistische maatschappij. ‘Alles is groot – de gebouwen, de bedrijven,’ zei hij en legde uit dat het ideaalbeeld dat ouders van hun kroost hebben wordt bepaald door de gedachte dat groter beter is.

‘Er zijn kleine mensen die het goed doen en een fantastisch leven leiden, en er zijn lange mensen die zich ellendig voelen’

Een andere endocrinoloog, Adda Grimberg, wetenschappelijk directeur van het Growth Center van het Children’s Hospital of Philadelphia, zegt dat lengte-discriminatie weliswaar bestaat, maar dat bezorgde ouders ten onrechte denken dat lang zijn de sleutel is tot succes en erbij horen. ‘Er zijn kleine mensen die het goed doen en een fantastisch leven leiden, en er zijn lange mensen die zich ellendig voelen,’ aldus Grimberg. ‘Het is niet de lengte op zich die het resultaat bepaalt.’

Daar ben ik het mee eens. Als klein persoon heb ik gemerkt dat er maar één ding is wat ik niet kan: dingen uit hoge schappen pakken. Maar dat gaat prima in de supermarkt, want lange mensen reiken graag naar dingen – het geeft ze het gevoel dat hun buitensporige ledematen tenminste een doel hebben.

In sommige delen van de wereld wordt klein zijn juist gevierd. Arne Hendriks, een docent en kunstenaar van 1 meter 95, gebruikt optredens en tentoonstellingen om mensen aan te moedigen hun kleinere lengte te omarmen. Hij heeft zelfs de hoeveelheid zuivel en suiker in het dieet van zijn zoons teruggebracht in een poging hun groei te beperken en hen te behoeden voor de nadelen van lang zijn. ‘Het is tijd voor lange mensen om hun arrogantie te laten varen,’ zegt Hendriks. ‘Wees niet overmoedig als je lang bent, want je zult waarschijnlijk jonger sterven, meer gezondheidsproblemen hebben en voor meer vervuiling zorgen.’

De toekomst die ik voor ogen heb, is anders: ik wil dat de kinderen van mijn kinderen de waarde van klein zijn inzien. Ik wil dat ze zichzelf klein maar fijn noemen! En als de een roept: ‘Ik ben de kleinste’, hoop ik dat de ander door zijn knieën gaat om zich kleiner te maken en roept: ‘Nee, ik ben de kleinste!’