» Lees dit nummer online

Met onder andere:

» We slaan de plank mis met menselijke robots

» Als ouder moet ik het leven van mijn kinderen moeilijker maken

» ‘Hij geloofde in mij’

Adriaan van Dis schonk het jonge 360 Magazine ooit een blurb om mee op de cover te pronken. Onmisbaar, vond hij ons, in verwarrende tijden. Duidelijker is het er sindsdien niet op geworden.

Neem de complexe relatie met technologie. Decennia terug stond innovatie voor een hoopvolle toekomst waarin auto’s kunnen vliegen en iedereen een robot als huishoudhulp heeft, in de eenentwintigste eeuw lijkt dat optimisme grotendeels verdwenen. Terwijl honderd mensachtige robots 24 uur per dag klaarstaan om opgeleid te worden op een ‘trainingsbasis’ van 3000 vierkante meter in Shanghai, en kunstmatige intelligentie in een rap tempo doorontwikkelt, is er nog geen sprake van een spectaculaire welvaartssprong. De AI-revolutie verloopt stroef, schrijft The Economist, en slechts 10 procent van de bedrijven zou op een zinvolle manier gebruikmaken van AI. Ondertussen chatgpt-en we erop los, kunnen de meest vernuftige apparaten meten, weten, controleren, in kaart brengen, diagnosticeren, manipuleren, uitrekenen, registreren, voorstellen, ingrijpen en produceren en wordt de vraag gesteld of die afname van eigen inspanning wel goed is als onze razendsnelle assistent steeds meer cognitieve taken overneemt.

Fantasie voerde hen mee naar een wereld waarin auto’s kunnen vliegen

Alle dystopische taferelen en angstaanjagende beweringen waarin de mensheid het uiteindelijk aflegt tegen machines, zullen in werkelijkheid minder extreem zijn volgens futuroloog Nick Foster, omdat de toekomst een verlengstuk is van het heden, ongemerkt genesteld in kleine alledaagse veranderingen.

Journalist Michelle Cyca wilde haar kroost aanleren om de lokroep van de technologie te weerstaan en probeerde ‘obstacle parenting’ uit; een nieuwe opvoedfilosofie die kinderen aanmoedigt afgevlakte zintuigen weer te gaan gebruiken en hun eigen verstand te bevragen, in plaats van dat uit te besteden aan een smartphone. Als ze er een hebben.

Zelf het goede voorbeeld geven, maar vooral de oefening in ouderlijke terughoudendheid, was voor Cyca moeilijker dan een schermloos scrollalternatief voor haar dochter vinden. Toen alle spelletjes gespeeld waren en de blaadjes volgetekend, liet ze de verveling van haar kind toe en voerde de fantasie hen mee naar een wereld waarin auto’s kunnen vliegen en iedereen een robot als huishoudhulp heeft.

Katrien Gottlieb

Gottlieb@360international.nl