» Lees dit nummer online

Met onder andere:

» Dossier Herbewapening

» Brazilianen kunnen binnenkort hun digitale gegevens verkopen

» Dit artikel zal je niet van gedachten doen veranderen. En wel hierom

Terwijl de internationale afgezanten uit alle windstreken langzaam Nederland binnendruppelden, had 360 Magazine een eigen top, en wel in het sprookjesachtige Bern, met een beter uitzicht dan de vertegenwoordigers van de ministeries in de hotelzone rond de Haagse Zeestraat kunnen dromen, namelijk op de Jungfrau (4158 m) – een échte top met een glinsterende sneeuwkap, de Eiger en de Mönch als veiligheidsagenten aan haar flanken.

In Bern, te gast op het True Story Festival, ging het in zekere zin ook over hoe wij ons kunnen verdedigen: met de pen als wapen, in plaats van de destructieve waanzin waarmee landen elkaar heden ten dage bestoken. Tijdens tientallen lezingen en discussies werd telkens weer de kracht van de journalistiek benadrukt, die het ‘gewicht van duizend bergen kan dragen’, volgens de Chinese journalist Quiming Ling.

Welke journalist krijgt nog die ruimte?

Daartoe riep ook de Russische Nobelprijswinnaar en journalist Dmitri Moeratov op, die zich verbaasd uitsprak over het recht op leven dat in het ene land blijkbaar zwaarder weegt dan in het andere. Waar blijft de wereldwijde vredesbeweging, vraagt de medeoprichter van oppositiekrant Novaja Gazeta, inmiddels Novaja Gazeta Europa, zich af. Na de moord op Anna Politkovskaja en meerdere redactieleden, en een maand nadat Rusland aan de invasie van Oekraïne was begonnen, verhuisde de redactie naar de Letse hoofdstad Riga, om daar onvermoeibaar haar belangrijke werk voort te zetten.

Waar overdag talloze onderwerpen de revue passeerden in statige locaties, kwamen ’s avonds aan tafel de tongen los en werden allianties gesmeed. De bekroonde Oostenrijks-Duits-Franse en helaas gepensioneerde oorlogsjournalist Antonia Rados, die conflicten in Irak, Afghanistan en andere crisisgebieden versloeg en het boek Afghanistan von innen: Wie der Frieden verspielt wurde schreef, hoopt dat wat zij ‘emotionele journalistiek’ noemt terugkeert naar, tja, eigenlijk naar de beoefening van het vak zoals zij dat decennialang heeft gedaan. Conflicten waar ook ter wereld kunnen volgens haar het best over het voetlicht worden gebracht door heel diep en lang te graven en met kritische toewijding inzicht te verkrijgen in de belevingswereld van de strijdende partijen. Alleen door de talloze reizen en gesprekken met talloze betrokkenen slaagde zij erin de oorzaken van het falen van westerse interventies te doorgronden.

Kom daar maar eens om, zei ze. Welke journalist krijgt nog die ruimte? Want het is, zoals ook Sarah Stein Lubrano schrijft, vooral sociale nabijheid die deuren opent naar verandering.

Katrien Gottlieb

gottlieb@360international.nl