» Lees dit nummer online

Met onder andere:

» De ontvoering van een Nederlandse narco onthulde een internationaal netwerk

» ‘Ben ik de sukkel hier?’

» Afscheid van steenkool gaat onaangenaam lang duren

Stel dat wat nu als probleem wordt gezien in de steenkoolindustrie – en dan gaat het helaas niet over de schade van te veel CO₂-uitstoot – nou juist de oplossing is? Dat straks inderdaad niemand meer in een kolenmijn wil werken en de fossielen ondergronds blijven? 

Lee Dorsey zong het al 1966: Five o’clock in the morning/ I’m already up and gone/ Lord, I’m so tired/ How long can this go on? Want precies daar gaan de kopzorgen van financiers en handelaren over: ze kunnen de jeugd niet meer zo gek krijgen het ‘vuile werk’ te doen. Die roep om arbeidskrachten gaat aan veel potentiële werknemers voorbij. ‘Course I make a little money/ Haulin’ coal by the ton/ But when Saturday rolls around/ I’m too tired for havin’ fun. Als de vergoeding het nachtleven niet eens bekostigt, is het logisch dat de vacatures vacatures blijven. 

‘Iedereen wil instagrammer, fotograaf of stylist zijn, of in een café werken,’ zegt een Chinese fabrieks-eigenaar. Er zit voor hem en zijn collega’s niets anders op dan met dure strategieën werknemers aan te trekken en te behouden, want het geglobaliseerde productiemodel waardoor goedkope goederen over de hele wereld verspreid kunnen worden heeft zijn langste tijd gehad.

Het blijft ’working in the coal mine’, alleen danst men nu de twist bovengronds

Was er maar beter naar de hit van Dorsey geluisterd, dan bestond er wellicht iets als een langetermijnplanning, over de politieke ambtsperiodes heen. Maar nee, het blijft working in the coal mine, alleen danst men nu de twist bovengronds. Of twist en (be)twist men, nou ja, eigenlijk bijna alles. Als dit dan dat, en zonder zus ook geen zo. Blijkt zelfs het afschaffen van fossiele subsidies, waarvoor activisten zich moeten vastplakken aan de snelweg om het überhaupt op de agenda te krijgen, ook niet de manier om minder uitstoot af te dwingen. 

Vreemd dat het zo ingewikkeld is om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen, terwijl het gemeenschappelijke doel zo klip en klaar is, namelijk minder van die vermaledijde uitstoot, niet over de 1,5 graad opwarming schieten, zodat de volgende generaties mensen en dieren ook nog goed kunnen leven op deze planeet. 

De Keniaanse president William Ruto stelde een nieuwe ‘groene wereldbank’ voor. Schijnt een doordacht plan te zijn dat er al lang geweest had kunnen zijn. Welvarende landen zouden lagelonenlanden moeten betalen om af te stappen van fossiele brandstoffen, in plaats van ook daar de reserves uit de grond te halen voor eigen gebruik. 

Misschien is het architectonische gat-in-een-gebouw daarom zo belangrijk voor veel ontwerpers: er moet uitzicht zijn op het volgende inzicht. 

Katrien Gottlieb

gottlieb@360international.nl