مالیات بر خانه های خالی یکی از موضوعات مهمی است که در چند سال اخیر با چالش‌های زیادی همراه بوده و بحث و جدل های زیادی پیرامون آن مطرح شده است. قانون مالیات بر خانه های خالی چیست؟ نحوه محاسبه مالیات بر خانه های خالی چگونه است؟ مالیات بر خانه های خالی، قانونی است که در دی ماه سال ۹۹ با هدف افزایش عرضه خانه‌های خالی و کاهش اجرا بها به تصویب رسید. بر اساس این قانون کلیه سرپرستان و مالکان واحدهای مسکونی می‌بایست اطلاعات مسکونی خود را در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت کنند. با ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با قانون مالیات بر خانه‌های خالی و نکات مهم مربوط به آن بیشتر آشنا شویم.

می‌توانید فایل صوتی این مقاله را گوش کنید

https://www.mahaksoft.com/wp-content/uploads/2021/09/Empty-House-Tax-Act.mp3

دانلود رایگان فایل صوتی مقاله

قانون مالیات بر خانه های خالی چیست؟

قانون مالیات بر خانه های خالی، یکی از چالش‌های مالیاتی است که در چند سال اخیر کش و قوس‌های فراوانی داشته است. این طرح سال‌هاست ذهن نمایندگان مجلس شورای اسلامی و کارشناس سازمان مالیاتی کشور را درگیر کرده است. این قانون مالیاتی به این صورت است که دولت برای خانه‌هایی که مالکان، واحد مسکونی خود را نه می‌فروشند و نه اجاره می‌دهند، مالیاتی وضع کرده است. اگر مالک خود را اجاره بدهد مالیات آن نسبت به این که بخواهد خانه خود را خالی نگه دارد کمتر است.

قانون مالیات بر خانه های خالی، با هدف کاهش قیمت اجاره بها و افزایش عرضه مسکن در سال ۱۳۹۹ به تصویب رسید. بر اساس قانون مالیات بر خانه‌های خالی، می‌بایست تمام مالکان واحدهای مسکونی و مستأجران اطلاعات سکونتی و املاکی خود را در سامانه ملی املاک و اسکان به ثبت برسانند. هدف از این کار، تعیین تعداد دقیق تعداد خانه‌های خالی موجود کشور و برنامه ریزی جهت ساخت مسکن و عرضه مناسب آن است.

تاریخچه مالیات بر خانه های خالی در ایران

مبحث مالیات بر خانه های خالی از سابقه تاریخی در ایران برخوردار است. در سال ۱۳۵۲، قوه مقننه به این مسئله ورود کرد بر اساس ماده ۸ قانون تثبیت اجاره بها اگر یک واحد مسکونی بیشتر از ۶ ماه خالی و اجاره داد نشده باشد، مشمول مالیاتی معادل ۳۰ درصد ارزش اجاره بها را خواهد بود. این قانون از زمان تصویب، با ابهامات اجرایی و اعتراضات زیادی همراه بود و در آن زمان نتوانست تأثیر زیادی بر افزایش عرضه خانه‌های خالی به بازار داشته باشد و موجب کاهش اجاره بها شود.

در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، قوه مقننه در قالب فصل دوم قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶ به این موضوع ورود کرد و با عنوان مالیات مستغلات مسکونی خالی به بررسی و تصویب دوباره آن پرداخت. بر اساس این قانون، مالیات بر خانه‌های خالی تنها به مراکز استان‌هایی که بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت داشته باشند محدود شد. بر این اساس، اگر یک واحد مسکونی بیش از ۶ ماه تا ۱۲ ماه متوالی خالی نگه داشته شود، مشمول مالیات خواهد بود.

مالیات بر خانه های خالی تا سال ۱۳۸۰ برقرار بود و اما مجلس شورای اسلامی به دلیل این که سازوکار مشخصی برای شناسایی خانه‌های خالی وجود نداشت و همچنین دشواری اخذ این اقدام به حذف این قانون کردند. اما در سال ۱۳۹۴ و در اصلاحیه ماده ۵۴ مکر قانون مالیات‌های مستقیم موضوع مالیات بر خانه های خالی مجدد مطرح شد اما در این سال نیز به دلیل وجود ایراد و ابهامات زیاد قانون و همچنین نبود نرخ مناسب برای اجاره بها و همچنین به دلیل کوتاهی وزارت راه و شهرسازی از راه اندازی سامانه ملی املاک برای ثبت خانه‌های خالی وارد مرحله اجرایی نشد. در سال ۱۳۹۹ مجلس یازدهم قانون مالیات بر خانه‌های خالی را با تصحیح ایرادات گذشته مانند نرخ مؤثر به تصویب رساند.